Vasiyet ve Öğüt

Mal mülk anlamındaki maddi birikimler vasiyetler düzenlenerek varislere bırakılmıştır, manevi birikimler ise sonraki nesillere yol göstersin diye emanet edilmiştir. Vasiyet ve Öğüt kitabı kültürümüzdeki bu birikimi irdelemekte, örnekler sunmaktadır. Anadolu’da vasiyetname niteliği taşıyan en eski belge, Hitit Devleti’nin kurucusu olarak kabul edilen I.Hattušili hasta yatağında bir vasiyetname yazdırmış, kendinden sonra tahta geçecek kişinin ne tür niteliklere sahip
olması gerektiğine işaret etmiştir. Türkçenin temel kaynaklarında -Eski Türkçe yazıtlar, Orhun abideleri, Oğuz Kağan destanı, Uygurca Budist metinler, Divanu Lugati’t-Türk, Manas destanı, Kutadgu Bilig, Dede Korkut, Şaman geleneklerini yansıtan Altay, Başkurt, Hakas, Nogay, Tuva ve Yakut destanları, İslami dönem metinleri ve masallarda- yer alan vasiyet ve öğütlerin örnekleri sunulmuştur. Vasiyet metinlerinin kalıpları incelenmiştir. Siyasetçilerimizin sıklıkla atıf yaptığı Şeyh Edebali’nin Osman Gazi’ye verdiği iddia edilen nasihatin -ahlaki normlara uygun olsa da- herhangi bir belgeye dayanmadığı gösterilmiştir. Öğüt, vasiyet, kumaru, kerees kelimelerinin türevleri ve etimolojileri verilmiştir.