Risaleler

Bu eser, Abdülkadir Geylaninin farklı yerlerde kaydedilmiş olan irili ufaklı görüşlerinin derlenmesinden ibarettir. Risalelerin çoğu, Geylâni hakkındaki en önemli kaynak ve menkıbname olan Behcetü'l-Esrar'dan derlenmiştir. Bunun dışındaki Mektübât, Gavsiye ve Fatiha Süresi Tefsiri ise müstaki eserlerdir. Anadolu insanı Hz. Geylani'yi daha çok el-Gunye, el-Fethur-Rabbani, Cilâlü'l-Hatır ve Fütühul-Gayb gibi eserlerinden tanır. Onun bu eserlerindeki üslûbu da gerçekten içten ve muhatabı cezbeden, heyecanlandıran bir tarzdadır. Ama bu samimiyet, çekicilik ve duygusallığın vaaz ve nasihat sınırlarının dışına çıktığı pek görülmez.

Ne var ki, çeşitli yerlerden derlenerek hazırlanan bu kitaptaki metinlerin tamamına yakın bir kısmında Geylâni, bambaşka bir üslub ile karşımıza çıkmaktadır. Tasavvufi keşif ve müşâhadelerini mecaz, teşbih, istiâre, tahkiye, temsil gibi edebi sanatları da kullanmak sûretiyle âdetâ bir istiğrak haliyle ve insanı manevi âlemlere alıp götürüveren bir tarzda ya da anlattığı hususlar muhâtabına "seyrettirircesine" net bir şekilde ifade etmektedir. Zaman zaman da şathiye tarzına yakın bir üslup kullanmaktadır.