Hacı Zeynelabidin Tagiyev

Azerbaycan’ın ekonomi, eğitim ve kültür hayatı içinde çok önemli bir yeri olan Hacı Zeynelabidin Tagiyev, Azerbaycan Türkü bir petrol zenginidir. Azerbaycan Türkleri ve hatta tüm Rusya Türkleri arasında onu meşhur kılan şey ise zenginliği değil, hayırseverlik faaliyetleri ve özellikle de basın ve eğitim sahasına vermiş olduğu maddi destekleridir.

O, Çarlık’ın son dönemlerini, Azerbaycan Cumhuriyeti’ni ve Sovyetler’in ilk zamanlarına tanık oldu. Okuma yazması dahi olmayan, fakir bir ailenin çocuğu olarak doğan Tagiyev, kendini petrol milyarderi olarak buldu. Bundan sonra da, kazancının büyük bölümünü hayır işlerine, özellikle de kız ve erkek çocukların eğitimi faaliyetlerine adadı. Tagiyev servetini, sadece ailesi hatta kendi milleti için değil, Hindistan, Mısır, İran, Osmanlı Devleti ve Rusya Türkleri için yapılan birçok hayır işine ve eğitim çalışmalarına yardım etmek üzere kullandı. Edirne’de yapılan bir cami için gerekli maddi desteği sağlarken, aynı zamanda İsmail Gaspıralı’nın çalışmalarını, İran ve Mısır’daki eğitim ve basın-yayın işlerini destekledi. Müslüman coğrafyasındaki gelişmeleri yakından takip etmeye çalıştı.

Yardımları o boyuta ulaştı ki, bahsettiğimiz bu coğrafyada eğitim veya hayır faaliyetlerinde bulunanlar başları sıkıştığı an Tagiyev’e başvurdular ve hiçbirinde elleri boş dönmediler. Bu çalışma, ünü kendi ülkesi sınırları dışına taşmış, maarifperver ve hayırsever bir zengin olan Tagiyev’in hayatını ve faaliyetlerini ortaya koymaktadır.