Çocuklara Mahsus Gazete’de Çocuk Hayatı

Türkiye’de 1990’dan sonra üzerinde çalışılmaya başlanan çocukluk tarihi, ülkemizde hala genç sayılabilecek bir alandır. Özellikle tarihçiler istemli veyahut istemsiz bir şekilde bu alanı ihmal etmişlerdir. Bu çalışmada Osmanlı’da çocuk konusunun seçilmesinin en genel amacı, tarih disiplini içinde “çocuk”un da çalışılabilir bir konu olduğunu göstermektedir. Özelde ise böyle bir konunun seçilmesinin nedeni dönemin Osmanlı çocuğunun profilini çıkarmaktır.

Diğer bir söyleyişle “Osmanlı çocuğu kimdi?”, “Ailesi ile ilişkisi nasıldı?”, “Nasıl bir aile içinde doğmuştu?”, “Nasıl bir eğitimden geçmişti?”, “Hangi okullarda okumuştu?”, “Sağlık problemleri nelerdi?”, “Çocuklar hangi hastalıklara maruz kalmışlardı?”, “Çocukların eğlence dünyası nasıldı?”, “Hangi oyunları biliyorlardı?”, “Osmanlı çocukları ne tür kıyafetler giymişlerdi?” gibi sorulara çalışma süresince cevap verilmeye çalışılmıştır. Böylece Osmanlı çocuğu dendiğinde zihinlerde bir çocuk tasvirinin oluşması hedeflenmiştir.

Bu çalışmanın birincil kaynağı Çocuklara Mahsus Gazete’dir. 1897-1908 yılları arasında yayınlanan Çocuklara Mahsus Gazete, 627 sayı ile Osmanlı’da en uzun süre yayın hayatında kalan çocuk dergisi unvanına sahiptir. Dönemin ünlü yazarlarının yanı sıra çocukların, öğrencilerin ve öğretmenlerin yazıları da dergide yer almıştır. İçerdiği zengin bilgiler ile Osmanlı çocuğunu anlamada, tanımada ve anlamlandırmada bize ışık tutmuştur.